TRAJNIME MINERARE
NE TRAJNIM PROFESIONALE
----
----
----
----
----
Aktivitetet minerare:
ā
ā
Nxjerrja e lƫndƫve minerale, jashtƫ apo nƫn tokƫ dhe gƫrmimi.
ā
KĆ«rkimi i substancave minerale.
ā
Pƫrgatitja pƫr shitjen e lƫndƫve minerale tƫ nxjerra.
ā
Shpim ose tunel pƫr Ƨdo pƫrdorim.
ā
Sondazhet.
ā
Banesat e kripƫs detare.
ā
Burimet gjeotermale.
ā
Ujƫrat nƫntokƫsore.
ā
Tanke nƫntokƫsore.
ā
Krijimi i fitimit.
ā
Pƫrdorimi i eksplozivƫve.
ā
......
ĆfarĆ« kuptohet me Aktivitetet Minerare?
PĆ«rkufizimi i ĀØIndustrive nxjerrĆ«se me gropĆ« tĆ« hapur ose nĆ«ntokĆ«sore, si tĆ« gjitha industritĆ« qĆ« kryejnĆ« ndonjĆ« nga aktivitetet e mĆ«poshtme:
ā
Nxjerrja aktuale e substancave minerale nƫ ajƫr tƫ hapur ose nƫn tokƫ, edhe me gƫrmim.
Kƫrkimi me qƫllim tƫ nxjerrjes sƫ pƫrmendur.
Pƫrgatitja pƫr shitjen e materialeve tƫ nxjerra, duke pƫrjashtuar aktivitetet e transformimit tƫ substancave nƫ fjalƫ.
Shpimi ose gƫrmimi i tuneleve ose galerive, cilido qoftƫ qƫllimi i tyre, pa cenuar dispozitat e rregulloreve pƫr kushtet minimale tƫ shƫndetit dhe sigurisƫ nƫ kantieret e ndƫrtimit.
ā
Ai ƫshtƫ krijuar me Dekretin Mbretƫror 1389/1997 , tƫ 5 shtatorit, i cili miraton dispozitat minimale qƫ synojnƫ mbrojtjen e sigurisƫ dhe shƫndetit tƫ punƫtorƫve nƫ aktivitetet minerare, qƫ specifikon atƫ qƫ ƫshtƫ pƫrcaktuar me Ligjin e Minierave., Ligji 22/1973 , i korrikut. 21 dhe Rregulloret e tij tƫ Pƫrgjithshme pƫr Regjimin e Minierave, Dekreti Mbretƫror 2857/197 8, i 25 gushtit.
ā
Nga ana e tij, Rregullorja e Pƫrgjithshme e Standardeve Bazƫ tƫ Sigurisƫ sƫ Minierave, Dekreti Mbretƫror 863/1985 , nƫ nenin 1 tƫ tij, vendosi fushƫn e zbatimit tƫ tij nƫ: miniera, gurore, kripe detare, ujƫra nƫntokƫsore, burime gjeotermale, depozitime nƫntokƫsore natyrore ose artificiale, shpime, gƫrmime nƫ gropƫ ose nƫntokƫ, me kusht qƫ nƫ ndonjƫ nga punimet e sipƫrpƫrmendura tƫ kƫrkohet aplikimi i teknikƫs minerare ose pƫrdorimi i lƫndƫve plasƫse dhe objektet nƫ dobi tƫ burimeve gjeologjike nƫ pƫrgjithƫsi, nƫ tƫ cilat zbatohen teknikat minerare.
ā
Nga ana tjetƫr, industritƫ nxjerrƫse me shpim rregullohen nga neni 109 i Rregullores sƫ Pƫrgjithshme tƫ Standardeve Bazƫ tƫ Sigurisƫ Minerare, Dekreti Mbretƫror 863/1985 , i datƫs 2 Prill, i modifikuar me Dekretin Mbretƫror 150/1996 , datƫ 2 Shkurt.
ā
Nga ana tjetƫr kemi rregullimin e pƫrdorimit dhe trajtimit tƫ lƫndƫve plasƫse, me Rregulloren e Eksplozivƫve, Dekret Mbretƫror 130/2017 , datƫ 24 Shkurt.
Kush duhet tƫ trajnohet?
Udhƫzimi Teknik Plotƫsues 02.1.02 rregullon trajnimin minimal profesional pƫr shƫndetin dhe sigurinƫ nƫ punƫ qƫ duhet tƫ kenƫ tƫ gjithƫ punƫtorƫt qƫ kryejnƫ punƫn e tyre tƫ zakonshme nƫ qendrat e punƫs tƫ caktuara pƫr aktivitetet minerare.
ā
Zbatohet nƫ qendrat e punƫs qƫ i pƫrkasin ndonjƫ prej aktiviteteve qƫ pƫrmenden nƫ nenin 1 tƫ Rregullores sƫ Pƫrgjithshme tƫ Standardeve Bazƫ tƫ Sigurisƫ sƫ Minierave, Dekretit Mbretƫror 863/1985 dhe nƫ ato tƫ pƫrfshira nƫ paragrafin a) tƫ nenit 2 tƫ Dekretit Mbretƫror 1389. /1997 , datƫ 5 shtator, i cili miraton dispozitat minimale qƫ synojnƫ mbrojtjen e sigurisƫ dhe shƫndetit tƫ punƫtorƫve nƫ veprimtaritƫ minerare.
ā
Neni 5 pƫrcakton itineraret e ndryshme tƫ trajnimit, duke vendosur 5 grupe tƫ ndryshme, brenda secilit grup punƫt e ndryshme qƫ mund tƫ gjenden, duke treguar se ato me funksione tƫ ngjashme janƫ tƫ grupuara sƫ bashku. Grupet janƫ:
ā
5.1 Hulumtimi.
5.2 Aktivitete nƫ natyrƫ.
5.3 Aktivitetet e brendshme.
5.4 Institucionet e pƫrfitimit.
5.5 Postimet e zakonshme.
ā
Nga ana e saj, Rregullorja e Eksplozivƫve pƫrmes Dekreti Mbretƫror 130/2017, rregullon kushtet dhe kƫrkesat pƫr marrjen e patentƫs sƫ gjuajtƫsit nƫ Udhƫzimin Teknik plotƫsues 8 . Me tƫ zhvillohet kualifikimi specifik qƫ vƫrteton aftƫsinƫ teknike dhe tƫ punƫs sƫ punƫtorƫve qƫ trajtojnƫ, manipulojnƫ dhe pƫrdorin lƫndƫ plasƫse, duke vendosur kartƫn bazƫ tƫ gjuajtƫsit, kartƫn specifike tƫ gjuajtƫsit dhe kartƫn e ndihmƫsit tƫ gjuajtƫsit.
ā
Itineraret e trajnimit janƫ:
ā
Punƫ kƫrkimore
ā
a) Teknik tƫ kualifikuar.
b) Operatorƫt e gjeofizikƫs.
c) Operatorƫt e gjeokimisƫ.
d) Personel tjetƫr.
Aktivitetet nƫ natyrƫ
ā
a) Teknik tƫ kualifikuar.
b) Drejtuesit dhe/ose rojet.
c) Operatorƫt e makinerive nisƫse/ngarkuese/rrugore.
d) Shpimi / Prerja / Shpƫrthimi.
e) Operatorƫt e makinerive tƫ transportit.
f) Operatorƫt e studimit dhe/ose hetimit tƫ ujit.
g) Operatorƫt e prodhimit tƫ naftƫs ose gazit.
h) Operatorƫt e mirƫmbajtjes mekanike dhe/ose elektrike.
ā
Aktivitete tƫ Brendshme
ā
a) Teknik tƫ kualifikuar.
b) Drejtuesit dhe/ose rojet.
c) Operatorƫt startues/ngarkues.
d) Shpim/shpƫrthim.
e) Operatorƫt e transportit.
f) Operatorƫt e pƫrgatitjes.
g) Operatorƫt e mirƫmbajtjes mekanike dhe/ose elektrike.
h) Operatorƫt e shƫrbimit tƫ pƫrgjithshƫm.
ā
Krijimi i fitimit
ā
a) Teknik tƫ kualifikuar.
b) Drejtuesit dhe/ose rojet.
c) Operatorƫt e dƫrrmimit / renditjes.
d) Operatorƫt e bluarjes.
e) Operatorƫt strio.
f) Operatorƫt e ndarjes dhe pƫrqendrimit.
g) Operatorƫt e furrave.
h) Operatorƫt e pƫrzierjes.
i) Operatorƫt e derdhjes dhe/ose sinterimit.
j) Operatorƫt e impianteve tƫ materialeve tƫ ndƫrtimit.
k) Operatorƫt e bimƫve tƫ shkƫmbinjve dekorativƫ.
l) Operatorƫt e laboratorit.
m) Operatorƫt e mirƫmbajtjes mekanike dhe/ose elektrike.
ā
Postimet e zakonshme
a) Adresa.
b) Teknikƫt e kualifikuar qƫ nuk marrin pjesƫ nƫ procesin e prodhimit.
c) Personeli shƫndetƫsor.
d) Administrimin dhe personelin e shƫrbimeve tƫ tjera pƫrveƧ mirƫmbajtjes.
e) TĆ« ndryshme.
ā
Pƫrdorimi i eksplozivƫve
ā
a) Gunner bazƫ.
b) Gunner specialist i prishjes.
c) Gunner i specializuar nƫ shpƫrthimet nƫnujore.
d) Gunner i specializuar nƫ shpƫrthime nƫ atmosfera shpƫrthyese ose tƫ ndezshme.
e) gjuajtƫs specialist i operatorit MEMU.
f) ndihmƫsi i gjuetarit.
ā
ā
Pƫrmbajtja e trajnimit pƫr tƫ gjithƫ punƫtorƫt e minierave:
ā
ET nr 2000-1-08
ET Nr. 2001-1-08
ET Nr. 2002-1-08
ET Nr. 2003-1-10
ET Nr. 2004-1-10
ā
Pƫrmbajtja e trajnimit pƫr gjuajtƫsit dhe asistentƫt e gjuetarƫve:
ā
ITC nr 8
ĆfarĆ« pĆ«rmbajtje duhet tĆ« ketĆ« trajnimi?
Pƫrmbajtja e trajnimit, pƫr tƫ gjithƫ punƫtorƫt e minierave , pƫrcaktohet nƫ nenin 6 tƫ KTN-sƫ, udhƫzimi teknik plotƫsues 02.1.02:
āā
Pƫrkufizimi i vendeve tƫ punƫs.
Teknika specifike parandaluese dhe mbrojtƫse.
Pajisje, mjete ose mjete ndihmƫse.
Kontrolli dhe mbikƫqyrja e vendit tƫ punƫs dhe rrethinave tƫ tij.
Ndƫrhyrje nƫ aktivitete tƫ tjera.
Rregulloret dhe legjislacioni.
ā
Mƫ pas, SPECIFIKIMET TEKNIKE tƫ ndryshme kanƫ specifikuar kƫto pƫrmbajtje, pƫr itineraret e ndryshme tƫ trajnimit:
ā
Specifikimi Teknik Nr. 2000-1-08, Rezoluta e datƫs 9 Qershor 2008 : "Trajnim parandalues pƫr kryerjen e pozicionit tƫ operatorit tƫ makinerive tƫ transportit, kamionit dhe kiperit, nƫ veprimtari nxjerrƫse jashtƫ vendit."
Specifikimi Teknik Nr. 2001-1-08, Rezoluta e 9 Qershorit 2008 dhe modifikuar nga Rezoluta e 16 Tetorit 2014 : āTrajnim parandalues pĆ«r kryerjen e pozicionit tĆ« operatorit tĆ« makinerive startuese/ngarkuese/rrugore, ngarkues dhe ekskavator hidraulik zinxhirĆ«sh, nĆ« veprimtari nxjerrĆ«se jashtĆ« venditā.
Specifikimi Teknik Nr. 2002-1-08, Rezoluta e datĆ«s 7 Tetor 2008 : āTrajnim parandalues pĆ«r kryerjen e pozicioneve tĆ« operatorit startues/ngarkesĆ«s dhe operatorit tĆ« stĆ«rvitjes/shpĆ«rthimit; picador, trap dhe ndihmĆ«s minierash, nĆ« aktivitetet nxjerrĆ«se nĆ« brendĆ«siā.
Specifikimi Teknik Nr. 2003-1-10, Rezoluta e 18 Nƫntorit 2010 : "Trajnim parandalues pƫr kryerjen e punƫve tƫ pƫrshtatura nƫ grupet 5.1 shkronjat a), b), c) dhe 5.2 shkronjat a), b) , d), f) dhe h)".
Specifikimi Teknik Nr. 2004-1-10, Rezoluta e datƫs 18 Nƫntor 2010 : "Trajnim parandalues pƫr kryerjen e punƫve tƫ pƫrshtatura nƫ grupet s 5.4 germat a), b), c), d), e), f), g ), h), j), k), l), m), dhe 5,5 shkronja a), b) dhe d) ".
ā
Pƫrmbajtja e trajnimit qƫ duhet tƫ marrin gjuajtƫsit dhe asistentƫt e gjuajtƫsit janƫ tƫ listuara nƫ Udhƫzimi Teknik Plotƫsues 8, tƫ rregullores pƫr eksplozivƫt, Dekret Mbretƫror 130/2017.
ā
Kush duhet tƫ sigurojƫ trajnimin?
Karakteristikat e qendrƫs qƫ duhet tƫ ofrojƫ trajnime pƫr punƫtorƫt e minierave pƫrcaktohen nƫ nenin 8 tƫ KTN-sƫ, udhƫzimi teknik plotƫsues 02.1.02:
ā
Pƫrfshini Ƨdo anƫtar qƫ ƫshtƫ i akredituar pƫr kryerjen e funksioneve tƫ nivelit mƫ tƫ lartƫ nƫ Parandalimin e Rrezikut nƫ Punƫ, nƫ pƫrputhje me pƫrcaktimet e nenit 37 dhe Aneksit VI tƫ Dekretit Mbretƫror 39/1997, datƫ 17 janar, i cili miraton Rregulloren e Shƫrbimeve tƫ Parandalimit, e cila do tƫ kryejƫ funksionet e koordinatorit.
Anƫtarƫt e saj duhet tƫ kenƫ trajnim specifik akademik ose profesional nƫ Ƨƫshtjet e minierave.
Te kete eksperience pune ne sektorin e aktivitetit.
ā
Nƫ TECMINA ekipi ynƫ i trajnimit plotƫson kƫto kƫrkesa minimale: Ne jemi njƫ Diplomƫ Master nƫ PRL; Ne jemi inxhinierƫ dhe tƫ diplomuar nƫ miniera; dhe ne kemi mƫ shumƫ se 30 vjet pƫrvojƫ nƫ kƫtƫ sektor.
ā
Lidhur me karakteristikat e qendrƫs pƫr tƫ dhƫnƫ trajnimin e gjuetarƫve dhe asistentƫve tƫ gjuajtƫsve, ajo rregullohet ngaL. Specifikimi Teknik 8.01, tƫ rregullores pƫr eksplozivƫt, Dekret Mbretƫror 130/2017.
ā
PƫrveƧ pƫrmbushjes sƫ kƫrkesave tƫ pƫrcaktuara nƫ kƫtƫ standard, subjektet furnizuese duhet tƫ autorizohen nga Drejtoria e Pƫrgjithshme e Politikave tƫ Energjisƫ dhe Minierave.
ā
TECMINA ĆshtĆ« njĆ« subjekt i autorizuar nga Drejtoria e PĆ«rgjithshme e Politikave Energjetike dhe Minierave , pĆ«r tĆ« ofruar trajnimin e gjuetarit bazĆ«, gjuetarit specialist dhe ndihmĆ«sit tĆ« gjuajtĆ«sit.
ā
Trajnerƫt dhe subjekti
ā
Diplomƫ Master Universitar nƫ PRL
Inxhinierƫt e Minierave.
Tƫ diplomuar nƫ Inxhinieri Minierash.
Inxhinierƫt Teknik tƫ Minierave.
Diplomƫ nƫ Pedagogji.
Eksperiencƫ profesionale.
ā
Objektet e veta tƫ trajnimit.
Trajnim nƫ kompani.
Vetƫ platformƫ trajnimi nƫ internet.